Ang Kulturang Iluko sa Pilosopiyang Bayan

Essay by pakshitCollege, UndergraduateA+, January 2003

download word file, 6 pages 2.5

Downloaded 24 times

Ang Kulturang Iluko sa Pilosopiyang Bayan

Ang pag-aaral sa panitikang Iluko ay hindi lamang isang pag-aaral sa kasaysayan nito kundi pati na rin ang pag-unlad ng kulturang Iluko. Ang panitikan ay tinitignan bilang isang dokumentong panlipunan dahil hindi ito isang uri ng sining lamang kundi ayon kay Richard G. Moulton ay isang kombinasyon ng sining at pilosopiya. Marami ang nakasulat tungkol sa mga Ilokano nguni't iilan lamang ang nakakaintindi sa kanila. Upang lubusan natin maunawaan ang panitikan ng mga Iluko, bigyan natin ng pansin ang iilang aspeto ng kanilang kultura.

Halos lahat ng panitikan ng mga Ilokano ay "nadumihan" na ng mga Kastila at nilagyan ng mga Kristiyanong isipan. Upang makamit ng isang bansa ang sarili nilang identidad, kinakailangan ipahayag ng mga indibidwal na tribu ang kaninilang mga identidad. Unti unting nawawala ang identidad ng mga pre-kolonyal na Ilokano. Dahil sinunog ng mga Kastila ang lahat ng nakasulat na panitikan, ang pasalitang tradisyon na lamang ang nagsasagip sa tunay na panitikang Ilokano.

Mayaman ang kultura ng mga Iluko na nagpapaalaala sa panahong kolonyal. Ang mga ilokano ay mapamaraan at masipag. Sila ay elastiko dulot ng kanilang lokasyon at sa sukdulang panahon na kanilang dinadanas. Mahilig sila mag-ipon na minsan ay tinitignan ng mga hindi ilokano na pagiging kuripot. Ang mga Ilokano ay mayroon malawak na paniniwala at ugali na kanyang ginagamit sa pakikitungo. Sa pisikal na kaanyuan, halong Malay at Mongoloid ang Ilokano. Maraming mga pre-kolonyal na paniniwala ang pinanatili ng mga Ilokano. Sa kabuuan, ang mga Ilokano ay taimtim na relihiyoso, masiglang manggagawa, at mahusay na mandirigma. Parating dala ng Ilokano ang kanyang Ilokanong tauhan - kapayakan, kababaang-loob, relihiyoso, katipiran, at ang kanyang industriya.

Sa kanyang libro, sinabi ni Fernando Leaño na ang Ilokano ay mahinahon at kombensiyunal. Sa kanyang interpretasyon ng buhay, kanyang tinitignan ang halaga.